بررسی تصفیه زمینی شیرابه کمپوست کارخانه ی کود آلی اصفهان و تاثیر کاربرد زئولیت

بدلیل بالا بودن درصد رطوبت زباله های شهری، مقدار زیادی شیرابه در فرآیند تبدیل زباله به کمپوست تولید می شود که اگر به شیوه ای مناسب و درست جمع آوری نشود می تواند مشکلات زیست محیطی ایجاد نماید. بعنوان مثال روزانه 500 تن زباله در محل کارخانه کمپوست اصفهان به کود تبدیل می شود که حدود چهل هزار لیتر شیرابه تولید می کند. روش تصفیه ی زمینی برای کشور ایران که دارای منابع محدود آب و البته زمین های بدون کاربری زیاد است در صورتی که مدیریت مناسبی اعمال شود می تواند روشی کارآمد برای تصفیه ی شیرابه ی زباله قبل از رهاسازی در محیط زیست و یا استفاده به عنوان آب آبیاری به حساب آید. هدف این تحقیق بررسی امکان تصفیه ی زمینی شیرابه ی کمپوست کارخانه ی کود آلی می باشد، همچنین تأثیر شیرابه بر خصوصیات فیزیکی خاک نیز مورد مطالعه قرار گرفت. تحقیق در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 3 تکرار و 6 تیمار (a: تیمار خاک کارخانه (به عنوان خاک سبک)، f: تیمار خاک کارخانه به علاوه 5 درصد وزنی زئولیت، b: تیمار خاک کارخانه به علاوه 10 درصد وزنی زئولیت، c: تیمار 50 درصد خاک کارخانه به علاوه 50 درصد خاک مزرعه خاتون آباد (به عنوان خاک متوسط)، d: تیمار 50 درصد خاک کارخانه به علاوه 50 درصد خاک مزرعه خاتون آباد به علاوه 5 درصد وزنی زئولیت و e: تیمار 50 درصد خاک کارخانه به علاوه 50 درصد خاک مزرعه خاتون آباد به علاوه 10 درصد وزنی زئولیت) صورت گرفت. آزمایشات در 18 لایسیمتر از جنس پلاستیک و با سطح مقطع دایره ای شکل به قطر 60 سانتیمتر و ارتفاع 100 سانتیمتر که توسط تیمارهای تحقیق پر شدند، انجام گرفت. برای آبیاری لایسیمترها از شیرابه کارخانه کود آلی اصفهان استفاده گردید. ستون ها به ارتفاع 5 سانتیمتر شیرابه به صورت غرقابی (سطحی) و با دور 7 روز، برای 16 مرتبه آبیاری شدند. نتایج این تحقیق نشان داد افزودن شیرابه باعث کاهش چگالی ظاهری، نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی خاک گردید. خاک سبک قادر به جذب فلزات سنگین و کاهش شوری نبود درحالیکه خاک متوسط توانایی بالایی در جذب فلزات سنگین داشت همچنین خاک متوسط در کاهش شوری شیرابه بسیار موثر بود. 10 درصد زئولیت در خاک سبک تأثیر معنی داری در کاهش شوری و جذب فلزات سنگین (کادمیوم، نیکل، کروم و سرب) شیرابه داشته است. درخاک متوسط، زئولیت تأثیر مثبتی نداشته است و خاک بدون زئولیت عملکرد بهتری در کاهش شوری و جذب فلزات سنگین داشته است.